Abstract. In the presented studies it was found that tested natural essential oils are not attractive to sciarid flies (Sciaridae). In the majority of cases, on the sticky traps with the addition of aromatic substances a statistically insignificant drop of the number of trapped insects was recorded when compared with control combination. A significant decrease of trapped imagines (53.28%) in comparison to the control was found on yellow sticky traps with the addition of ginger oil. The results have demonstrated that ginger oil had a repellent effect on sciarid flies.

Skuteczność naturalnych olejków eterycznych zastosowanych na żółtych tablicach chwytnych
w monitorowaniu ziemiórek (Sciaridae)

Streszczenie

Badania nad skutecznością naturalnych olejków eterycznych w monitorowaniu występowania ziemiórek (Sciaridae) przeprowadzono w latach 2002 i 2003 w szklarni znajdującej na terenie Stacji Doświadczalnej “Marcelin” Wydziału Ogrodniczego Akademii Rolniczej w Poznaniu. Określono atrakcyjność dla szkodników takich olejków eterycznych, jak: bazyliowy, drzewa herbacianego, goździkowy, imbirowy, jałowcowy, szałwiowy, świerkowy i tatarakowy. Substancje zapachowe stosowano pojedynczo, w oddzielonych od siebie kamerach o powierzchni 40 m². W poszczególnych kamerach uprawiano rośliny pomidora silnie zaatakowane przez ziemiórki. Testowane olejki eteryczne nanoszono na żółte tablice chwytne o wymiarach 4 × 6 cm. Substancje zapachowe stosowano w dawce 0,1 ml/1 pułapkę chwytną. Wszystkie badane naturalne olejki eteryczne były produkowane przez firmę “Pollena Aroma” z Warszawy. Kontrolę stanowiły żółte tablice bez dodatku substancji zapachowych. Tablice wieszano w uprawie w pozycji pionowej, tj. krótszą krawędzią skierowaną ku górze tak, aby ich dolna krawędź znajdowała się na wysokości 1 cm od podłoża. Określono liczbę imagines odłowionych na powierzchniach chwytnych pułapek. Doświadczenie powtarzano ośmiokrotnie.

Badania wykazały, że żaden z badanych związków zapachowych nie działał nęcąco na ziemiórki. Na żółtych tablicach chwytnych z dodatkiem naturalnych olejków eterycznych w większości wypadków zanotowano nieistotny statystycznie spadek liczby odłowionych owadów w porównaniu z kombinacją kontrolną (pułapki chwytne bez dodatku substancji zapachowych). Spadek ten wynosił 1,51-28,96%. Stwierdzono istotnie mniejszą skuteczność działania pułapek, wynoszącą 53,28% w odniesieniu do kontroli, gdy stosowano tablice chwytne z dodatkiem olejku imbirowego. Wyniki te wskazują na działanie repelentne olejku imbirowego w stosunku do ziemiórek.